Gdy dziecko boli ucho

Dlaczego dzieci tak często skarżą się na ból ucha? Bo ból w okolicy ucha jest powodowany wieloma przyczynami. Może to być: zapalenie gardła i angina, świnka, ból zęba, woskowina w uchu, zapalenie węzłów chłonnych, uraz, czyrak przewodu słuchowego zewnętrznego, ciało obce w uchu, itp. Dlatego u dzieci, szczególnie tych najmłodszych, wszelkie wątpliwości oprócz pediatry powinien weryfikować laryngolog.

Opowiedzą jaki to ból
U starszych dzieci i dorosłych jest łatwiej. Oni opowiedzą nam o swoim bólu, czy jest pulsujący, rozpierający, nasilający się w nocy i w pozycji leżącej, czy towarzyszą mu bóle głowy.

Jeśli bólowi ucha towarzyszy wyciek, to najprawdopodobniej jest to ostre zapalenia ucha środkowego. Ale tylko doświadczony lekarz laryngolog przy pomocy specjalnej optyki medycznej (otoskopowej, z powiększeniem obrazu) bezbłędnie zauważy charakterystyczną zmianę błony bębenkowej ucha.

Co robić gdy się skarży
Jeśli dziecko skarży się nam na ból ucha, a nie zauważyliśmy żadnego innego objawu choroby uszu, możemy w początkowej fazie podać syrop lub czopek przeciwgorączkowy (wszystkie mają działanie przeciwbólowe). Możemy też zrobić kompres rozgrzewający.

Jak go zrobić? Okolice ucha smarujemy wazeliną lub tłustym kremem. Przykładamy tkaninę zamoczoną w ciepłej wodzie i wyciśniętą (dla przedłużenia działania można ją skropić spirytusem kamforowym). Na to nakładamy suchy ręczniczek i warstwę folii. Taki kompres można pozostawić na uchu około godziny. Poczym podać krople do nosa.

Co robić gdy jest wyciek
Jeśli jednak zauważymy wyciek z ucha dziecka, zwróćmy się do lekarza - laryngologa.

Zapalenie ucha środkowego najczęściej dotyka niemowląt i małych dzieci. Zdecydowanie rzadziej dzieci starszych i dorosłych. Wiele dzieci poniżej 2 roku życia przechodzi zapalenie ucha przynajmniej raz w życiu. Po 7 roku życia dzieci chorują już rzadziej.

Nie zawsze
Ale uwaga, zapalenie ucha środkowego nie zawsze występują wraz z wydzielaniem się wysięku. Takie zapalenie jest najczęściej konsekwencją jesienno-zimowych wirusowych infekcji grypowych i przeziębień. U dzieci nie mniejszym zagrożeniem zachorowania są inne wirusy: odra, ospa wietrzna, wirusowa angina (jak i bakteryjna).

Wirusy "zadomawiają się" w uchu podobnie jak w nabłonku śluzówki nosa i gardła. Skutek jest podobny. Po pewnym czasie powoduje to obrzęk i wydzielanie płynów wysiękowych.

Uwaga, u małych dzieci sprzyja zapaleniu ucha bierne palenie tytoniu przez rodziców oraz zanieczyszczenie środowiska za oknem (spaliny samochodowe, smog, itp.).

Ostre zapalenie
Ostre zapalenie ucha środkowego jest typową chorobą niemowląt i małych dzieci. Szczyt zachorowań przypada na 6-13 miesiąc życia, w którym najniższa jest naturalna odporność na infekcje wirusowe i bakteryjne. Wyraźny spadek zachorowań obserwuje się po 7. roku życia, wraz z wzmacnianiem się systemu odpornościowego, który osiąga dojrzałość ok. 12. roku życia.

Jak rozpoznać chorobę?

Cecha charakterystyczną jest silny, przeszywający ból ucha, który nasila się nocą. Występuje również ból głowy, szum w uszach, upośledzenie słuchu. Dziecko pytane o objawy dodaje do opisu choroby, że w uchu coś "uwiera" i "przeszkadza". Dorośli objawy ostrego zapalenia ucha odczuwają jako: "ból pulsujący i rozpierający ucho". Objawom bólowym (tzw. miejscowym) towarzyszą także inne objawy: gorączka; u małych dzieci często wysoka, dochodząca do 40 stopni Celsjusza - niekiedy wymioty, biegunka, bezsenność oraz uczucie ogólnego rozbicia.

Jak to jest u niemowląt
U niemowląt i małych dzieci dominują objawy ogólnoustrojowe: bezsenność, drażliwość, płacz, brak apetytu, wysoka temperatura; rzadziej nasilający się katar, czasami wymioty i biegunka. Ustrój małych dzieci nie "uświadamia sobie" lokalizacji miejsca zakażenia i bolesnego zapalenia, tak jak organizm osoby dorosłej. Stąd brak odczucia bólu ucha i wypowiedzi - "coś przeszkadza" w uchu.

Jakie to objawy
Jak rozpoznać wysiękowe zapalenie ucha środkowego?
Stopniowe, powolne pogarszanie się słuchu i cofanie się choroby utrudnia rozpoznanie. Objawem najczęściej zauważalnym jest niedosłyszenie. Przy jednostronnym niedosłuchu zaburzenia te są nieuchwytne i trudniej zauważalne. Skutkiem niedosłyszenia może być opóźnienie w rozwoju mowy, brak postępu w nauce czy tez zbyt głośne mówienie. U dzieci niedosłyszenie zgłaszają zwykle rodzice, nauczyciele i otoczenie dziecka.

Skąd to zapalenie
Jakie mogą być przyczyny przewlekłych zapaleń ucha? Jedną z najczęstszych jest nie wyleczone do końca ostre zapalenie. Ale występuje też na skutek przerostu migdałka gardłowego, zwanego czasem trzecim migdałem, czy też alergicznego nieżytu nosa.