Matka chce wydziedziczyć córkę

Druga w ogóle się nią nie interesuje. W tej sytuacji pani Rozalia myśli, aby drugą córkę wydziedziczyć w testamencie. Chciałaby wiedzieć, czy jest to nieodwracalne.

Kwestię dziedziczenia i wydziedziczenia reguluje kodeks cywilny. Zgodnie z treścią art. 1008 kc. spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych (np. córkę), małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: 1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; 2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci; 3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu. Przyczyną taką mogą być np. wielokrotne dopuszczenie się względem osoby sporządzającej testament naruszenia nietykalności cielesnej oraz rażącej obrazy czci, wielokrotne używanie w stosunku do niej gróźb karalnych.
Przyczyna wydziedziczenia, aby było ono skuteczne, musi istnieć w dacie sporządzenia testamentu, nie może być wybaczona i powinna wynikać z treści testamentu. Brak choćby jednej z wymienionych przesłanek czyni wydziedziczenie nieważnym.

Pamiętajmy, że wydziedziczenie obejmuje jednocześnie utratę prawa do zachowku oraz wyłączenie od dziedziczenia ustawowego. Wydziedziczenie może być nieważne, jeżeli uzasadniająca wydziedziczenie przyczyna wynikająca z treści testamentu bądź w ogóle nie istniała, bądź też spadkodawczyni przebaczyła córce przed sporządzeniem testamentu. Możliwe jest też, że przebaczenie nastąpi po skutecznym wydziedziczeniu. Może to nastąpić poprzez odwołanie lub zmianę testamentu, może też nastąpić poza testamentem. Przebaczenie takie pozbawia wydziedziczenia związanych z nim ustawowych skutków.

Istota przebaczenia jako wyraz woli spadkodawcy w zakresie dziedziczenia po nim może nastąpić zarówno przed, jak i po wydziedziczeniu. Należy przy tym podkreślić, że istotny tu jest sam fakt, a nie moment przebaczenia.

Nasza Czytelniczka powinna wiedzieć, że skutkiem przebaczenia wydziedziczonej córce jest zachowanie przez nią tylko prawa do zachowku. Nadal zaś pozostanie w mocy objęte wydziedziczeniem wyłączenie od spadkobrania. Przebaczenie nie dotyczy objętego wydziedziczeniem wyłączenia od dziedziczenia. Wyłączenie od dziedziczenia może utracić moc tylko przez stosowną zmianę lub odwołanie testamentu, a zatem tylko przez testament.