Emerytury po nowemu w pytaniach i odpowiedziach

Na pytania Czytelników odpowiadały: Danuta Borsuk-Zawadzka, zastępca dyrektora i Jolanta Olszewska, pracownik oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Koszalinie. Najwięcej osób pytało o możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, o świadczenie przedemerytalne, a także o przedłużenie okresu pobierania renty.

Świadczenie przedemerytalne
- Urodziłem się w 1954 roku, więc mam 59 lat i 37 lat stażu pracy. Na razie pracuję, ale czy mam szansę na jakiekolwiek świadczenie, gdybym nagle został zwolniony z pracy?
- Pan będzie mógł przejść na emeryturę, gdy ukończy 67 lat. Wcześniejsza emerytura panu nie przysługuje.

- A świadczenie przedemerytalne?
- Musiałby pan zostać zwolniony z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy. Gdyby pan chciał je uzyskać bez względu na wiek, musiałby pan mieć 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

- A ile takie świadczenie wynosi obecnie?
- 938,25 złotego brutto miesięcznie.

- Mam 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Mój zakład pracy jest likwidowany. Czy będę mógł przejść na świadczenie przedemerytalne?
- Tak.

- Jak zostanie mi zaliczone 7 lat pracy w gospodarstwie rolnym? Należało do mamy, ale ja przez siedem lat - od 1970 do 1977 roku - je prowadziłem.
- Będzie doliczony, jeśli przedłoży pan dokumenty.

- Czy to będą lata składkowe, czy nieskładkowe?
- To nie będą ani lata składkowe, ani nieskładkowe. Po prostu ZUS doliczy te siedem lat jako okres pracy w gospodarstwie rolnym.

- W grudniu ubiegłego roku zostałem zwolniony z pracy z powodu likwidacji stanowiska. W marcu kończę 60 lat i mam 41 lat stażu pracy. Obecnie, od 7 stycznia jestem na kuroniówce. Kuroniówka szybko się skończy. A kiedy mogę otrzymać świadczenie przedemerytalne?
- Zasiłek dla bezrobotnych musi pan pobierać przez pół roku i w tym czasie nie odmówić przyjęcia proponowanej pracy. Po 7 lipca będzie pan mógł wystąpić o świadczenie przedemerytalne.

- Zostałam bez pracy, bo mój pracodawca stał się niewypłacalny. Mam 34 lata pracy. Czy nadal obowiązuje przepis o tym, że w przypadku likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy kobieta może dostać świadczenie przedemerytalne, gdy ma 34 lata stażu?
- Przepis jest, ale te 34 lata stażu trzeba mieć do 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy i u tego ostatniego pracodawcy trzeba być zatrudnionym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy.

Warunki szczególne
- W 1998 roku miałem 25 lat stażu pracy i w tym ponad 15 lat w warunkach szczególnych. Urodziłem się w 1957 roku. Czy będę mógł przejść na wcześniejszą emeryturę, czy nie straciłem tego przywileju?
- Nie stracił pan. Będzie pan mógł przejść na wcześniejszą emeryturę, gdy ukończy pan 60 lat.

- A czy nowa ustawa nie wydłuży mi wieku emerytalnego?
- Nie, w tym przypadku nie wydłuża.

- Urodziłem się w 1953 roku. Go końca 1998 roku miałem 27 lat pracy w tym 15 w warunkach szkodliwych. W tym roku chcę przejść na wcześniejszą emeryturę. Ile dodatkowych miesięcy muszę pracować?
- Przejdzie pan na emeryturę, gdy ukończy 60 lat.

- Jak będzie liczona moja emerytura?
- Otrzyma pan emeryturę mieszaną. Otrzyma pan 20 procent emerytury wyliczonej według starych zasad i 80 procent według nowych.

- Kiedy muszę rozwiązać umowę o pracę, przed czy po złożeniu wniosku?
- Osoby przechodzące na wcześniejsze emerytury nie muszą rozwiązywać umowy o pracę.

Renty
- Od maja 2005 roku jestem na rencie chorobowej. Mam ją przyznaną do marca 2014 roku. Obecnie skończyłem 59 lat, czyli na emeryturę będę mógł przejść w 2021 roku. Czy mam szansę na przedłużenie renty do tego okresu?
- W 2014 roku złoży pan wniosek o przedłużenie prawa do renty i przedstawi odpowiednią dokumentację medyczną.

- A co jeśli nie otrzymam tej renty?
- To wtedy wystąpi pan o świadczenie przedemerytalne.

- Mąż urodzony w maju 1949 roku jest na rencie chorobowej. Kiedy będzie mógł przejść na emeryturę?
- Gdy ukończy 65 lat i 6 miesięcy.

- A emerytura wcześniejsza mu nie przysługuje?
- Jeśli nie pracował w warunkach szczególnych, to nie.

- Mąż urodził się w lipcu 1949 roku. Obecnie jest na rencie przyznanej do osiągnięcia wieku emerytalnego. Tylko ten wiek emerytalny wydłużył mu się o siedem miesięcy. Co ma zrobić?
- ZUS z urzędu wydłuży czas wypłacania renty do tego nowego wieku emerytalnego.

- Czy będzie musiał stawać na komisji lekarskiej?
- Nie.

- A jak będzie mieć liczoną emeryturę?
- Dla ZUS ważne jest, kiedy nabył prawo do emerytury. Jeśli to nastąpi w 2014 roku, to emerytura jest liczona w sposób mieszany - 20 procent według starego sposobu i 80 procent według nowych zasad. Skoro mąż nabędzie prawo do emerytury w 2015 roku, to będzie mieć ją liczoną według nowych zasad, czyli wyłącznie z pieniędzy na koncie w ZUS i z kapitału początkowego.

- Urodziłam się 26 marca 1955 roku. Od 15 lat jestem na rencie. Kiedy będę mogła złożyć wniosek o emeryturę?
- Kiedy skończy pani 60 lat i 9 miesięcy.

Wcześniejsze emerytury
- Żona ma 59 lat, ale od czterech lat jest na wcześniejszej emeryturze. Czy ZUS przeliczy jej emeryturę, gdy skończy 60 lat? Żona po przejściu na wcześniejszą emeryturę nie pracowała.
- To w takim przypadku nie ma co występować o przeliczenie emerytury, bo ZUS nie ma czego jej doliczyć.

- Jestem na wcześniejszej emeryturze, a w tym roku kończę 65 lat. Czy mogę złożyć wniosek o przyznanie emerytury powszechnej zamiast wcześniejszej?
- Może pan złożyć, ale jeśli nie przepracował pan 30 miesięcy po przejściu na wcześniejszą emeryturę, to emerytura powszechna nie będzie wyższa od tej, którą pan otrzymuje.

Inne
- Urodziłam się 22 marca 1954 roku. Obecnie pobieram świadczenie przedemerytalne. Czy przejdę na - emeryturę, kiedy ukończę 60 lat?
- Nie, będzie pani musiała poczekać na emeryturę 5 miesięcy dłużej.

- Jak będzie liczona moja emerytura?
- W sposób mieszany.Otrzyma pani 20 % emerytury obliczonej na starych zasadach i 80 procent na nowych.

- Jak liczona jest ta nowa emerytura?
- Liczy się ją z pieniędzy zgromadzonych na pani koncie w ZUS: czyli z kapitału początkowego i składek na ubezpieczenie emerytalne. Sumę dzieli się przez dalsze przewidywane trwanie życia, według tabeli ogłaszanej przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

- Czy jak pójdę do ZUS-u, to podadzą mi, jaką będę mieć hipotetyczną emeryturę?
- Tego nie możemy podać, ponieważ to wymaga ściągnięcia wielu danych. Może natomiast pani założyć sobie profil zaufany na stronie internetowej ZUS, przyjść do ZUS i uwiarygodnić. Na tym profilu będzie pani mogła zobaczyć ile ma pani składek na koncie, ile kapitału początkowego itd.

- Ja jestem na świadczeniu przedemerytalnym, a mąż na rencie. Czy nasze konto w ZUS rośnie?
- Skoro nie pracujecie państwo i nie są odprowadzane za was składki do ZUS-u, to pieniędzy na waszych kontach nie przybywa. Jednak raz w roku ZUS waloryzuje kapitał początkowy oraz składki zgromadzone na koncie.

- Jak po 1 stycznia 2013 roku będzie wyglądać waloryzacja rent i emerytur? Czy w ogóle będzie?
- Będzie, tak jak dotychczas, prowadzona raz w roku.